Część I Seignor sachiez

,, Seignor, sachiez, qui or ne s’an ira’’- część I

Autor

Tybald z Szampanii- francuski możnowładca. Żył w latach 1201- 1253. Był wielkim rycerzem i zarazem truwerem. Na okres jego życia przypadły wyprawy krzyżowe przeciwko albigensom, zwanymi także katarami. Sam Teobald również brał udział w wyprawach na heretyków. Między innymi w 1230 roku poprowadził tzw. krucjatę baronów. Był także pierwszym królem Nawarry pochodzenia francuskiego.
Jego najbardziej znany utwór to : ,, Seignor, zachiez, qui or ne s'an ira''.

 

Święty Dominik palący księgi katarów.
Manuskrypt z Francji, XV wiek.

Przykładowe wykonania pieśni:

Teraz zapoznajmy się z wykonaniami omawianego utworu:

1. https://youtu.be/0d04cYeDjS4
2. https://youtu.be/1uSFxJvzrGM
3. https://youtu.be/tlgH6FLgDA

Proszę nie dziwić się aż trzem aranżacjom tej samej pieśni. W średniowieczu muzyka nie była zapisywana systemem nutowym, znanym nam współcześnie. Większość utworów nie miała określonej instrumentacji. Było to zależne od wykonawcy i jego talentu muzycznego. Zresztą dzisiejsze próby wykonywania średniowiecznej muzyki, zwłaszcza z XI-XIII wieku to w dużej mierze wynik improwizacji współczesnych wykonawców. Te same pozostały jedynie słowa. 

Struktura i budowa pieśni 

Liczba zwrotek w omawianej pieśni wynosi VI, bez refrenu. Układ starofrancuskich rymów to: 10ababc'c'b. To zapis systemu końcówek fleksyjnych w układzie:
 a= a, er, ez; b= is, ont, oir; c= ance, ie, ee.

Tekst starofrancuski

I

 Seignor, sachiez, qui or ne s’an iraen cele terre ou Diex fu mors et viset qui la croiz d’outremer ne penraa painnes mais ira en paradis.Qui a en soi pitié ne remembrance,au Haut Seignor doit querre sa vanjanceet delivrer sa terre et son païs.
II
Tuit li mauvais demorront par deçaqui n’ainment Dieu, bien ne honor ne pris;et chascuns dit: «ma fame que fera?»«je ne lairoie a nul fuer mes amis».Cil sont cheoit en trop fole atendance,qu’il n’est amis fors que Cil, sanz doutance,qui por nos fu en la vraie croiz mis.
III
Or s’an iront cil vaillant bachelerqui ainment Dieu et l’onour de cest mont,qui sagement vuelent a Dieu aler;et li morveus, li cendreus demorront:avugle sont, de ce ne dout je mie.Qui .i. secors ne fait Dieu en sa vieet por si po pert la gloire del mont. IV
Diex se laissa por nos en croiz peneret nos dira au jor ou tuit vanront:«Vos qui ma croiz m’aidastes a porter,vos en irez là ou mi angle sont:là me verroiz et ma mere Marie;et vos par cui je n’oi onques aïedescendrez tuit en anfer le parfont». V
Chascuns cuide demorer touz haitiezet que jamais ne doie mal avoir;ainsi les tient Anemis et pechiezque il n’ont sens, hardement ne pooir.Biax sire Diex, ostez leur tel pensee,et nos metez en la vostre contreesi saintement que vos puissons veoir. VI
Douce Dame, roïne coroneepriez por nos, vierge bone eüree,et puis aprés ne nos puet mescheoir